سفیر وین در تهران: نقض برجام توسط آمریکا صلح بینالملل را به خطر میاندازد
متن کامل گفتوگوی استفان شولتس، سفیر وین در تهران به شرح زیر است:
سفیر: این راز را بگویم که گرفتن یک پست برای سفیر شدن در ایران یکی از آرزوهای زندگی من بود. تا به حال در چهار قاره دنیا برای کشورم خدمت کردم ولی ایران همواره یکی از هدفها و کشورهایی بود که دوست داشتم برای کشورم در این سرزمین خدمت کنم.
مجری: از چه زمانی به ایران آمدید؟
سفیر: یک سال از زمان ورود من به ایران میگذرد.
مجری: در این یک سال بسیاری از شهرهای ایران را دیدهاید؛ نظیر رشت، قم، کرمان، مشهد. آیا توانستید هر جایی را که بخواهید، راحت ببینید؟
سفیر: البته در تمامی این سفرها از حمایت تمام و کمال وزارت امور خارجه ایران و در وهله دوم از حمایت و میزبانی میزبانان خود در استانها برخوردار بودم و خیلی راهبردی اولین سفر خودم را به مقصد قم انتخاب کردم؛ به خاطر این که خیلی از وقایعی که در ایران اتفاق میافتد، از مرکز قم است و همچنین فرصت داشتم در مراکز علمی قم گفتوگوهای مفیدی داشته باشم. شهرهای دیگری را که سفر داشتم، هدفمند انتخاب کردم؛ به خصوص با اولویت اینکه ببینم همکاری بین دو کشور در کدام استانها بیشتر بوده است و هر بار در هر سفر خیلی روال مرسومی داشتیم. یک نشست در ابتدا با ریاست اتاق آن شهر یا استانی که در آن بودیم و در اولین جلسه که در هر استان داشتیم همکاریهایی که تا به حال با همدیگر صورت پذیرفته را بررسی کردیم و بعد از آن تعریف کردیم دو یا سه حوزه ای که تمایل دو طرف برای توسعه همکاریها هست و این دو حوزه مورد علاقه طرفین را در نشستهای بعدی با شهردار و استاندار منطقه و خطه معرفی کردیم و تقاضای مساعدت و همکاری این مقامات دولتی را برای این قصد و هدف و در نهایت این فرصت را داشتم که به هر استانداری که در استان دیدم این نتایج سفر را در قالب یک گزارش ارایه بدهم. اتریش واقعا یک کشور کوچک است که نمیتواند همه کاری انجام بدهد، برای همین هم باید در حوزه مشخص که مورد علاقه طرفین است تعریف شود.
مجری: همسرتان در ایران چه کار میکنند؟ چند فرزند دارید؟ خودتان اوقات فراغتتان را در ایران چه طور میگذرانید؟
سفیر: بنده بسیار خوشحالم دارای ۵ فرزند دختر و همسری هستم که ۳۳ سال است که به ایشان عشق میورزم و از ایشان قدردان هستم که شغلی داشتند که ازش گذشتند تا بنده را برای انجام ماموریت در ایران همراهی کنند. حقیقتش بیشترین کاری که مورد علاقه من در اوقات فراغت است کوهنوردی است. درست در پشت اقامتگاه ما کوه دربند است، اکثرا پنجشنبه، جمعه و شنبهها بعضا دو سه بار به این کوه به اتفاق همسرم میروم. ارتفاع زیاد نه تا ۲۵۰۰ متر که بتوانم هم از طبیعت استفاده کنم و هم خیلی عمیق از هوای کوهستان استفاده کنم و فکر میکنم این مزیت را در هیچ پست دیگری در دنیا نمیتوانستم داشته باشم که درست در پای کوه زندگی کنم.
مجری: اتریشیها ید طولایی در کوهنوردی دارند ۱۷۵ سال پیش اولین هیئت اتریشی قله دماوند را فتح کردند و فکر میکنم الان تا چند وقت دیگر صد و هفتاد و پنجمین سالگرد فتح قله دماوند باشد، خون همان کوهنوردان در رگهای شما هم جاری است.
سفیر: (خنده) البته من مطمئنم و شکی ندارم که ایرانیها هزاران سال است که قله دماوند را فتح میکنند ولی آن چیزی که ما مستند داریم این که ۱۷۵ سال پیش یک اتریشی به عنوان اولین اروپایی قله دماوند را فتح کرده است، شاید برای شما جالب باشد این فردی که به عنوان اولین فاتح قله دماوند از طرف اتریشیها بوده یک گیاهشناس بوده که در سال ۱۸۴۰-۱۸۵۰ که این فتح انجام شده و از تمامی گیاهان و طبیعت یک سفرنامهای نوشته که آن زیباییهای طبیعت در آن سالها را تفسیر میکند.
مجری: دامنه دماوند محل زندگی گیاهان بسیار زیادی است گیاهان دارویی گیاهان زیبا و طبیعت بسیار بی نظیری دارد شاید از معدود جاهایی در دنیا باشد که ماهی قزل آلای خال قرمز را هنوز درون خود جای داده و امیدوارم که شما در کنار دامنههای قله دماوند که زندگی میکنید از این قله هم لذت ببرید. رساله دکتری شما نقش کمک غذایی ایالات متحده امریکا در سیاست اتریش در جنگ جهانی اول بوده به نظر میرسد که به بررسی نقش امریکا در سیاست گذاری کشورتان خیلی علاقه مند بودید تا چه میزان شما اعتقاد دارید که کشورهای مستقل جهان همواره تحت فشار ایالات متحده آمریکا باشند؟
سفیر: یکی از اولین ماموریتهایی که در خارج اتریش در سال ۱۹۹۵ داشتم در ایالات متحده بود، در آن مقطع به عنوان عضوی از بخش اقتصادی سفارت اتریش در آمریکا شاهد وضع قوانین فرامرزی در ایالات متحده بودم که امروز جالب است بعد از ۲۲ سال شاهد پیامدهای آن بعضا هستم، خیلی برای من تاسف بار و جای سوال داشت که چگونه میتواند قانونگذار یک کشور قانونی را وضع کند که تاثیر آن در فرای مرزهای کشور خودش است و برای من بسیار جالب است که این را در وضع ناگوار امروز شاهد هستم.
مجری: روابط دیپلماتیک ایران و اتریش به ۱۶۰ سال قبل در دوران عصر صفویه برمیگردد با توجه به این دیرینه ارتباطات و روابط بین ایران و اتریش امروز که شما به عنوان سفیر و نماینده کشور اتریش در جمهوری اسلامی ایران هستید برای توسعه روابط اقتصادی خصوصا در وضعیتی که الان قرار داریم با لغو یک جانبه برجام توسط ایالات متحده برنامه برنامهتان چیست؟
سفیر: در روز ۱۳ تیر سال جاری جناب آقای دکتر روحانی ریاست محترم جمهوری اسلامی ایران سفر تاریخی به اتریش داشتند. این سفر از سه جهت تاریخی بود، از یک جهت که این اولین سفر یک مقام عالی رتبه به اتریش پس از آغاز ریاست دورهای اتریش بر شورای اتحادیه اروپا بود، از جهت دیگر اولین سفر جناب دکتر روحانی به یک کشور غربی در دور دوم ریاست جمهوری شان به حساب میآمد و از بعد سوم اولین سفر غربی جناب روحانی بود که بعد از سخنرانی ۸ می رییسجمهور ایالات متحده و اعلام خروجش از برجام به حساب میآمد. در این سفر به وضوح تاکید کردیم که هم اتریش هم اتحادیه اروپا بسیار تلاش میکنند و در حال کوشش هستند که با این که تحریمهایی که مد نظر است به صورت یک جانبه از طرف ایالات متحده مقابله کنند، ولی متاسفانه دیدیم راه سختتر از آن چیزی است که ما فکر میکنیم چرا که الان بعد از ۱۸ سال که یورو هم به وجود آمده هنوز هم وابستگیهایی با دلار وجود دارد و برای همکاریهای بانکی که فکر میکردیم بانکهای منطقهای و بانکهای ایالاتی مشکلی برای همکاری نداشته باشند دیدیم که باز هم این مشکلات وجود دارد و برای همین باید با ایران و کمک ایران دنبال ساز و کارهای جدیدی برای ایجاد ارتباط باشیم.
ایران برای بهرهمندی از منافع اقتصادی برجام حق غیرقابل انکار و قانونی دارد
وی ادامه داد: پس از کنار کشیدن ایالات متحده باید برنامه دومی داشته باشیم که بتوانیم بر آن اساس همکاریهایمان را ادامه بدهیم که این برنامه دوم را که دولت اتریش در نظر دارند، توضیح میدهم. اعتقاد ما و اتحادیه اروپا عمیقا بر این است که ایران یک حق غیرقابل انکار و قانونی دارد که از منافع اقتصادی حاصل از برجام بهره مند شود تا زمانی که خود ایران به تعهدات ناشی از برجام پایبند بماند، این نکته بسیار مهم است. آن چیزی که برای ما حائز اهمیت است در مقطع گذار ایران، رشد اقتصادی ایران است که مدنظر مقامات ایرانی است. ما دوست داریم در پویایی اقتصاد ایران در کنار ایران باشیم، در دو حوزه مهم که به نظر ما اولویت خیلی مهمی دارد، یکی بحث آموزش به خصوص در حوزه فنی و حرفهای که به جوانان ایران این فرصت را برای ورود هر چه موفقیتآمیز به بازار کار بدهد و همچنین حمایت از ایران در ایجاد یک بازار رقابت پذیر.
آمادهایم شریک ایران در گذر از اقتصاد تجاری به اقتصاد تولیدی و از اقتصاد مصرفگرا به اقتصاد تولید محور باشیم
سفیر اتریش در ایران گفت: آن چیزی که شاید در اروپا ما به خوبی توانستیم موفق باشیم در ایجاد سیاستهای رقابتی بین بنگاههای متوسط و ستون فقرات اقتصاد اتریش و اتحادیه اروپا همین طبقه بنگاههای متوسط هستند که توانستهاند با حمایتها و سیاستهای رقابتی که ایجاد شده موفق باشند و تمامی این موارد بخشی از برنامه بسیار آگاهانه و بلندنظرانه و آیندهنگر اقتصاد مقاومتی است که در فرمایشات مقام عالی رهبری ایران هم دیده میشد و این آمادگی از طرف ما وجود دارد که از ایران حمایت کنیم و به ایران کمک کنیم و شریک ایران در مرحله گذر از یک اقتصاد تجاری به یک اقتصاد تولیدی از یک اقتصاد مصرف گرا به یک اقتصاد تولید محور باشیم و در این راه دوست داریم هر چه بیشتر با این تجاربی که داریم در کنار ایران باشیم.
وی با طرح این پرسش که ساز و کار و ابزار برای اجرای این هدف چیست؟ اظهار کرد: پیشنهاد ما به ایران این بود که به ایران کمک کنیم در ایجاد تقویت ظرفیتهای موجود و هم چنین حوزه آموزش که بسیار مهم است و همچنین در گفتوگوی امروزم با معاون ریاست جمهوری یک حوزه دیگر هم مورد تاکید قرار گرفت که بحث گردشگری است که دوست داریم در این راه نه در کلام و در دیپلماسی، بلکه در عمل به ایران کمک کنیم تا ظرفیتهای بیشتری که بتواند در منطقه هم حضوری قوی در حوزههای مختلف اقتصادی داشته باشیم را ایجاد کند.
مجری: بعد از امضای برجام در هتل کوبورگ وین اولین هیئت اروپایی که به ایران آمد هیئت بزرگ اتریشی بود که به ریاست رئیس محترم وقت اتریش جناب فیشر به ایران آمدند از توافقاتی که در آن سفر حاصل شد پیماننامههایی که در آنجا اخذ شد خبر دارید به چه نتیجهای رسیده؟ دستاوردهای این سفر با این هیئت بزرگ چه بود؟
کوهی از یادداشت تفاهم میان ایران و اتریش امضا شده است اما...
سفیر: کاملا با شما موافق هستم، یک مجموعهای به قول ما گفتنی یک کوهی از یادداشت تفاهم طی این مدت بعد از برجام امضا شد، نه تنها با ما بلکه با بسیاری دیگر از شرکای اروپایی، ولی به تعداد کمی از آنها به یک قراردادهای مشخص تعریف شده منجر شد و مشکلاتی در پیش راه قرار گرفت که بعضا با آنها آشنا هستیم. اکثر این برنامههای اقتصادی و یادداشت تفاهمها مشخص بود که منجر به یک وضعیت برد ـ برد خواهد شد اما به اعتقاد من این سیاست و دیپلماسی هست که باید الان از این قصد و هدف طرفین حمایت کند، در صورتی که یک گام توسط بازیگر بزرگ در این راستا برداشته شود، به مثابه گشایش درب بزرگی خواهد بود که در طی آن تمامی اقدامات دیگر و شراکتهای دیگر و همکاریهای دیگر شکل خواهد گرفت و البته تاکید میکنم که این وظیفه دیپلماسی است که به وظیفه خودش عمل میکند.
مجری: آقای فیشر این شانس را داشت که با رهبر معظم جمهوری اسلامی ایران دیدار داشته باشند بازتاب این سفر در بین مردم اتریش و هم پیمانان اروپایی اتریش چه بود؟
سفیر: بنده البته آن موقع ماموریتم هنوز آغاز نشده بود و به عنوان کسی که در ردیف دوم نشسته بودم میتوانم در خصوص این دیدار گزارش کنم که مهمترین جملهای که در بیانات رهبر ایران بود این بود که هیچ گونه محدودیتی برای توسعه و تعمیق همکاری بین ایران و اتریش نیست، این جمله از این جهت به اعتقاد من حائز اهمیت بود، چون فکر نمیکنم چنین جملهای در بیانات ایشان در مورد کشورهای دیگر نبوده باشد؛ بلکه این وظیفه قدرتهای اجرایی است که این کلام را جامعه عمل بپوشانند.
مجری: ساختار اقتصادی اتریش را بیش از همه بنگاههای کوچک و متوسط تشکیل میدهند شما حمایت و تسهیلات خاصی برای توسعه این بنگاهها در نظر گرفته اید، تجربه شما در زمینه توسعه بنگاههای متوسط و کوچک چه طور بوده؟ چه طور شد شما توانستید به این موفقیت دست پیدا کنید؟
سفیر: سوال بسیار خوبی پرسیدید، اتریش نه نفت دارد نه از منابع طبیعی برخوردار است، تنها چیزی که در اختیار دارد قدرت نیروی انسانی است و از طریق همین قدرت نیروی انسانی متخصصی که برخوردار است جزو ۱۵ کشور مرفه دنیا به حساب میآید و ما چیزی که تمایل داریم این است که این دستاوردی را که در اقتصاد خودمان داشتیم و این دانش را با ایران به اشتراک بگذاریم. ۹۷ درصد اقتصاد اتریش دست بنگاههای کوچک و متوسط هستند. من بعضا آگاهانه از واژه کوچک استفاده نمیکنم چرا که بعضا تداعی کننده یک مجموعه بسیار کوچک است، بلکه بیشتر از بخش خصوصی و تولید کننده استفاده میکنم که این بخش میتواند به ۹۰۰ هزار نفر جوانی که سالانه وارد بازار کار میشوند و جویای کار هستند یک افقی بدهد. اینجا از کشورهای سوئیس و آلمان صحبت میکنم که از ۸۰۰ سال پیش از قرون وسطا به این طرف یک سیستم منحصر به فرد آموزش فنی و حرفهای را تعبیه کردیم و در نظر گرفتیم و اجرا میکنیم که به جوانان ۱۴ ساله بسیار نوجوان این فرصت را میدهیم که نیمی از هفته در یک کارگاهی در بنگاه یا شرکتی مشغول به فعالیت شوند و نیم دیگر آن را در مدارس فنی و حرفهای بگذرانند که با فنون مختلف و نحوه اداره مجموعه و شرکت آشنا شوند و اینها را آماده میکند برای ورود به بازار کار که بعضا خودشان هم میتوانند از این طریق ایجاد شرکت کنند و چنین شرکتهای کوچک و متوسطی که با کمک نیروی جوان خلاق ایجاد میشود بعد از مدتی به ستون فقرات اقتصاد ما تبدیل میشوند که الان تبدیل شده، همان طور که عرض کردم جزو کشورهای مرفه دنیا هستیم.
ایران در تنگه هرمز و صادرات نفت از خیج فارس آگاهانه تصمیم میگیرد
آنگونه که برخی در پایتختهای اروپایی القا میکنند خطری متوجه خلیج فارس نیست
مجری: دکتر روحانی رئیس محترم جمهوری اسلامی ایران در یک سخنرانی معروف اخیرا اعلام کرده که اگر ایران نتواند نفت خود را صادر کند اجازه نمیدهد کشورهای دیگر از نفت خلیج فارس بهرهمند شوند تلویحا بعضی از کارشناسان این را ترجمه کردند به بسته شدن تنگه هرمز اگر تنگه هرمز توسط جمهوری اسلامی ایران بسته شود از دید شما چه بر سر اقتصاد دنیا خواهد آمد؟
سفیر: بنده اخیرا سفری به استان هرمزگان و بندرعباس داشتم، در آنجا بازدیدی از بندر شهید رجایی داشتم که واقعا تحت تاثیر عجیب قرار گرفتم. قدرت عملیات در این بندر با ۲۰ هزار کارمند و کارگری که مشغول به کار هستند و در کنار آن از کشتیسازی بندرعباس بازدید کردم و فرصتهای همکاری و شراکت و ایجاد ظرفیتها را با اتریش در گفتوگو با مسئولان مورد بررسی قرار دادیم و آنجا شاهد رفت و آمد این کشتیهای بزرگ بودم که تاثیر بسیار زیادی روی من داشت. من این یقین را دارم که حکومت و مقامات عالی ایران هر اقدامی بکنند بسیار آگاهانه و عمیق تصمیم خواهند گرفت و با اینکه ما میدانیم ۲۰ درصد تجارت نفتی جهان از طریق خلیج فارس انجام میشود، این اقدام به اعتقاد من ضرر بزرگی برای کشور ایران و کشورهای حاشیه خلیج فارس خواهد بود و بعد از یک سال که از دوران ماموریتم در اینجا میگذرد فکر میکنم خیلی آگاهانهتر نسبت به تحلیلگران سیاسی که در پایتختها در اروپا هستند و شاید بعضا میخواهند این را القا کنند که خطری به صورت خیلی نزدیک متوجه ما هست، این خطر را بنده نمیبینم و من فکر میکنم که در عمل این آگاهی وجود دارد که به شرایطی منجر نشود که همه از آن متضرر شوند چرا که همه طرفها بازنده آن خواهند شد و به اعتقاد من ما در معرض چنین خطری نیستیم به خاطر یقینی که دارم مقامات ایران بسیار آگاهانه و دور اندیشانه تصمیم میگیرند.
مجری: اگر در هر حال این اتفاق بیفتد چه قدر تجارت جهانی از بستن تنگه هرمز تاثیر منفی میپذیرد؟
سفیر: بنده فکر میکنم الان در جایگاه پیشگویی نیستم ولی این که این واقعیت و این عدد و رقم که ۲۰ درصد از تجارت نفت جهان از طریق خلیج فارس است، باید همه ما را به نوعی نسبت به این پدیده و پیامدهای احتمالی آن بیدار و آگاه کند و من فکر میکنم آنچه مهمتر است اینکه ما باید دنبال فرصتهای همکاری باشیم که این بحران ایجاد نشود که از این بحران البته همه طرفها از جمله ایران متضرر میشوند. باید تمام تلاشمان را کنیم که شبکه تجارت و اقتصاد برای همکاریهای موفقیتآمیز ایجاد کنیم که ایران اقتصادش را مدرن و پویا کند، همانطور که اتریش توانست در این راه بدون اتکا به نفت موفق شود که البته وجود نفت یک ثروت خدادادی است که ایران بهرهمند از آن است و باید به عنوان نیروی محرک برای توسعه اقتصادی استفاده کند، ولی این قدرت را در مردم ایران در توانمندی و دانش مردم ایران میبینم که بتواند چرخ اقتصاد را به حرکت وادارند و این توسعه را محقق و به جایگاه به حق خودش در اقتصاد جهانی دست پیدا کند.
مجری: چند پروژه اقتصادی مشترک بین ایران و اتریش آغاز شده؛ پروژههای نیروگاه سلولهای خورشیدی در کرمان، بیمارستان یون درمانی در کرج که اتفاقا کلنگ این بیمارستان هم با حضور سفیر سابق اتریش در جمهوری اسلامی ایران زده شده و قرار بود که ابربانک اتریش یک خط اعتباری یک میلیارد یورویی را باز بکند و بخشی از این اعتبار به این پروژههایی که عرض کردم اختصاص پیدا کند، بعد از خروج آمریکا از برجام یک مقدار از تصمیمگیری یا سرعت تصمیمگیری ابربانک کاسته شده و هنوز این خط اعتباری باز نشده است؟
اطمینان میدهم پروژههای میان ایران و اتریش اجرا خواهد شد
سفیر: من این اطمینان را میدهم که این پروژهها اجرا خواهند شد و پیشرفتهای قابل توجهی داشتند و تضمینهای دولتی هم صورت پذیرفته اسن. ما الان در حال نظارت هستیم که ببینیم اتفاقات بینالمللی به چه صورت پیش خواهد رفت و اکثر این پروژهها که اجرایی نشده بعضا منتظر یک امضا هستند و من اطمینان میدهم که این پروژهها در آینده به اجرا درخواهند آمد.
درباره نیروگاه خورشیدی رفسنجان باید بگویم که این پروژه بسیار موفقیتآمیز بود. یک نیروگاهی که با ۱.۲ مگاوات آغاز شد و این برنامه وجود دارد که به ۱۰ مگاوات توسعه یابد و جالب توجه شاید این باشد که در ۴ سال سرمایهگذار توانست سرمایهای که وارد کرد را برگرداند که این مقطع زمانی شاید در کشور اتریش به ۱۵ سال برسد و این یک مثال بسیار زیبا است که دولت ایران توانست چارچوب بسیار خوبی را برای اینکه سرمایه شرکت خارجی برگردد، در نظر بگیرد و مورد دوم این که در سفر اخیر دکتر روحانی به اتریش قرار بر این شد که ایران به یک مرکز انرژیهای سبز تبدیل شود و یک آژانسی برای وضع استانداردهای محیط زیستی ایجاد شود که تاثیر آن برای منطقه خواهد بود و با تامین مالی طرف اتریشی این کار انجام میشود که فکر میکنم این دو مثال بهترین مثالها برای این باشند که میشود پروژههای موفقیتآمیزی هم بین طرفین اجرا کرد.
سیاستهای منطقهای ایران باید قابل پیشبینی باشد
ایران میتواند به بازیگر با قدرت نرم در منطقه تبدیل شود
مجری: نظر شما در مورد صلح، ثبات و امنیت در جمهوری اسلامی ایران چیست؟
سفیر: در منطقه خاورمیانه همانطور که گفتید منطقه ناآرامی است، ایران حضور دارد ولی خبر خوب این است که سیاستهای فرقهای در ایران دنبال نمیشود و این به ثباتی منجر میشود که ایران از آن برخوردار است که در منطقه مساله مهمی است. سیاستهای منطقهای آن چیزی است که در وهله دوم باید مورد توجه قرار بگیرد که منجر به اعتماد و قابل پیش بینی بودن ایران شود و من فکر میکنم ما باید یک تفاوتی بین صادر کردن ثبات یا سعی بر نفوذ قائل شویم و من فکر میکنم ایران از این قدرت نرم برخوردار است که بتواند این ثبات را صادر کند که شاید نتیجهاش هم همان چیزی باشد که مد نظر ایران است و ایجاد و صادرات ثبات از کشور ایران به منطقه میتواند از طریق شراکتهای شبکهای باشد که ایران مرکز آن است و هم چنین تبادلاتی است که تا به حال ما داشتیم. برای مثال ایران میتواند مدیریت شرایط بحران را به عهده بگیرد و این نشان میدهد ایران میتواند از این طریق به عنوان بازیگر به قدرت نرم در منطقه تبدیل شود که مسئولیتپذیر است و میتواند صادرکننده ثبات و کمک حال کشورها در این مقطع باشد.
مجری: یکی از مهمترین اتفاقاتی که در روابط بین ایران و اتریش افتاده میزبانی اتریش از مذاکرات ۱+۵ بوده و توافق هستهای و برجام در هتل کوبورگ وین امضا شد و به اجماع همه طرفین رسید، بعد از این که در ۸ می آقای ترامپ یک جانبه و بدون هیچ دلیل قانعکنندهای از برجام خارج شد و به اصطلاح ما ایرانیها به زیر میز مذاکره زد مردم اتریش چه احساسی نسبت به این اقدام رئیسجمهور ایالات متحده آمریکا و خروج او از برجام یا بهتر بگویم بی اعتبار کردن برجام از سمت رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا داشتند؟
هزینه برگزاری مذاکرات هستهای در وین معادل کمکهای حمایتی اتریش به دو کشور در حال توسعه بود
سفیر: اتریش این افتخار را داشت که میزبان این گفتوگوها باشد، هزینههای قابل توجه به پرداختکنندگان مالیات در اتریش تحمیل شد که این عدد و رقم را هیچ وقت نگفتیم، ولی بنده به عنوان برنامه ریز راهبردی وزارت امور خارجه اتریش میدانم که این عدد شامل جمع کمکهای حمایتی اتریش به دو کشور در هر حال توسعه بود، ولی این کار را با افتخار انجام دادیم و خوشحال بودیم که این گفتوگوها در اتریش انجام میشود و برای همین هم ادامه روند و توسعه برجام را پیگیری کردیم. مردم اتریش با علاقه پیگیر این گفتوگوها بودند و با اشتیاق فراوان و خوشحالی از به نتیجه رسیدن این گفتوگوها یاد میکنند، وزیر امور خارجه جناب دکتر ظریف در هر سفری که به وین داشتند با وزیر امور خارجه وقت که در حال حاضر جوانترین صدراعظم دنیا در اتریش است با همدیگر تماس داشتند، ارتباطاتی از این طریق ایجاد شد، ارتباطاتی که نه برای برجام بود بلکه این مقامات را به همدیگر نزدیک میکرد و شناخت عمیقی نسبت به هم پیدا کردند، برای همین اتریش خود را در این راستا مسئول میداند و با توجه به ریاستش در شورای اتحادیه اروپا در حال حاضر تمام تلاش خودش را میکند این وظیفه اخلاقی را بر دوش خودش میبیند که تمام تلاشش را جهت حفظ و استمرار برجام داشته باشد.
مجری: حس مردم اتریش از اقدام آقای ترامپ چیست؟
سفیر: بسیار متاثر هستند.
مجری: در رشته سیاست امنیت تحصیل کردهاید درست است؟
سفیر: بله در دانشگاه سیاست راهبردی ژنو سیاست امنیت را تحصیل کردهام.
مجری: نقض برجام توسط آمریکا میتواند صلح بینالملل را به خطر بیندازد؟
سفیر: بدونشک، به خطر افتادن خلع سلاح هستهای، قراردادهای خلع سلاح هستهای و همچنین خطر بیثبات کردن منطقهای که در حال حاضر خود به خود بیثبات است.
هدف ترامپ تغییر سیاست ایران در حوزه موشکی و منطقهای بود نه تغییر رژیم
مجری: فکر میکنید که هدف ترامپ از نقض برجام چه بوده؟
سفیر: خواهش میکنم این درک را داشته باشید که بنده در مقام تحلیل گفتههای یک مقام عالی کشور دیگری نیستم، ولی اثرات این اقدام بسیار واضح است که هدف و غرض ظاهرا افزایش فشار بوده، سوالی که در پی آن به وجود میاد این که برای چه و به چه منظور و چه هدفی بوده؟ آیا تغییر سیاست در پی این فشار مدنظر است؟ یا اینکه این فشار پیشگامهایی برای وادار کردن برای انجام مذاکرات دیگری هست؟ که فکر میکنم این دومی به صورت ماهرانه و مخفیانه در بخش دوم را صحبتهای روز ۸ می ایشان میشود برداشت کرد و من این را خواهش میکنم توجه داشته باشید من با تاکید میگویم شاید هدف تغییر سیاست بود و نه رژیم، تغییر سیاست در دو حوزه عمده توسعه موشکی و هم چنین نفوذ منطقهای. پروژه متقابل اتریش برای مقابله با این شرایط همان چیزی بود که خدمتتان عرض کردم، ایجاد همکاریهای منطقهای برای جلب اعتماد و توسعه همکاری در تمامی ابعاد.
مجری: چرا جمهوری اسلامی ایران باید به توافق نامهای که مفاد آن توسط امضاکننده آن محترم شمرده نشده پایبند بماند؟ به نظر شما چرا جمهوری اسلامی ایران باید بهای بدهی تاریخی اروپا به یهودیها را بپردازد؟
خروج آمریکا از برجام ضرر 10 میلیاردی برای اروپا داشته اشت
سفیر: فکر میکنم آن چیزی که روزهای اخیر از جمله در اتریش کمتر به آن توجه میشود، تاثیرات منفی خروج آقای ترامپ از برجام است که صادرات اتحادیه اروپا به ایران را به میزان ۱۰ میلیارد یورو متضرر میکند ما به خوبی این یاس ایران را درک میکنیم که قولها و تعهداتی که در حوزه اقتصادی داده شده الان جامعه عمل پوشانده نشده ولی من خواهش میکنم این را درک کنید که ما تنها طرف مساله نیستیم، حدود ۸۰ درصد نفت ایران به کشورهای آسیایی صادر میشود.
مجری: اصولا حاضرید برای دفاع از کشورتان برنامه دفاعی کشورتان از کشور دیگری اجازه بگیرید یا اجازه بدهید کشور دیگری برای شما تعیین تکلیف کند که شما میتوانید موشک داشته باشید نه موشکی که به شما بفروشند، موشکی که خودتان در کشور خودتان تولید کنید آیا حاضرید اجازه بگیرید؟
سفیر: اتریش با توجه به پیشینه جنگ جهانی اول و دومی که در معرض آن قرار داشت یک مسئولیت تاریخی دارد و ما در اولویت اول و فرای همه چیز صلح را قرار میدهیم و این آمادگی و بستر را برای کشورهایی که در پی مذاکره هستند فراهم میکنیم، چه برای گفتوگوهای برجام چه برای گفتوگوی ریگان با گورباچوف یا کندی و غیره، اینها همه شرایطی بوده که ما برای بعد جنگ ایجاد کردیم و به عنوان کشور بیطرف تقاضا میکنم این درک را داشته باشیم که نمیتوانیم در مقام قضاوت قرار بگیریم، چرا که به محض قضاوت کردن متهم به جانبداری میشویم و به هیچ وجه قصدمان این نیست و همه تلاش و همت خودمان را به کار میبریم که از طریق صلح که در اولین اولویت ما قرار میگیرد برای راهحلهای مختلف در بحرانهای مختلف کمک کنیم.
مجری: به دنبال قضاوت شما نیستم میخواهم بدانم شما به عنوان کشور مستقل برای دفاع از کشورتان از کشور دیگر اجازه میگیرید یا نه؟ در کنار شما ناآرامی وجود ندارد؟
سفیر: فکر میکنم باید در مورد ارتباطات راهبردی بیشتر صحبت کنیم برای مثال در زمینه حقوق بشر در ایران پیشرفتهای قابل توجهی صورت پذیرفته ولی این به بیرون از ایران معرفی و عرضه نشده است، در حوزه دفاعی هم همینطور است، به دفعات دکتر ظریف وزیر امور خارجه بسیار عالمانه و دانشمندانه بر ضرورت نیاز ابزار دفاعی نیاز به موشکها در ایران توضیح دادهاند ولی وقتی سوال در خصوص برد این موشکها میشود که بعضا به اروپا هم میرسد، این سوال ایجاد میشود و ما دوست داریم از شریکمان ایران این سوال را بپرسیم که بتوانیم اطمینان حاصل را در پاسخ ایران دریافت کنیم.
مجری: اتریش در صلحآمیز بودن برنامه هستهای جمهوری اسلامی ایران تردیدی دارد؟
سفیر: ما به شریک خودمان ایران اعتماد داریم که به صورت بسیار دقیق و جزئی به قرارداد برجام عمل کرده همان گونه که در ۱۱ گزارش سازمان انرژی بین المللی اتمی میتوانیم ببینیم از این بابت به ایران تبریک میگوییم که اجازه نداد این تحرکات باعث تاثیرپذیری شود و با آرامش به راه خودش ادامه داد.
مجری: تضمین اتریش برای حفظ منافع جمهوری اسلامی ایران در عمل به تعهداتش در برجام چه است؟ تضمین اتحادیه اروپا یا اروپاییها برای حفظ منافع جمهوری اسلامی ایران در عمل به تعهداتش در برجام چه است؟
سفیر: در سندی که از طرف سه کشور اروپایی به ایران ارایه شد، تمامی حوزههای مختلف راهبردی نام برده شده که همکاریها را تسهیل و با تحریمها مقابله کنیم، اجرایی کردن آن بسیار سوال است. متاسفانه تا به امروز ما جواب واضح و پاسخ درستی در خصوص برنامههای تحریمی چند جانبهای که مدنظر ایالات متحده است از واشنگتن دریافت نمیکنیم. در وضعیت بیاطمینانی به سر میبریم که این رئوس مطالب فهرستوار عنوان شده، ولی این ما هستیم که باید با کار زیاد به اجرایی شدن قصد و اهدافمان گام برداریم و فکر میکنم مهمتر از همه باز گذاشتن کانالهای نقل و انتقالات مالی و راههای تجارت است و این اراده وجود دارد و دوست داریم به ایران کمک کنیم. ایران کشور در حال توسعهای نیست، ایران کشور ثروتمندی است که نیاز به کمکهای توسعهای ندارد بلکه شاید بعضا با یک حمایت راهبردی بتواند در حوزههای مختلف پیشرفت قابل توجهی داشته باشد. اتریش این آمادگی را دارد که در کنار ایران کماکان باقی بماند. ۷۰۰ سال همکاری مستند و آشنایی طرفین ۵۰۰ سال تعاملات گسترده ۱۶۰ سال روابط دیپلماتیک قوی تاسیس انجمن فرهنگی سفارت اتریش به عنوان تنها مجموعه فرهنگی که از کشورهای غربی در ایران مشغول به فعالیت است و ۲۵ سال گفتوگوی بین ادیان بین ایران و اتریش در جریان است فکر میکنم همه اینها قرائن و شواهدی است که ایران و اتریش بر همین بستر کماکان برای تعمیق همکاریها تلاش کنند و به عنوان ریاست شورای اتحادیه اروپا رئوس بسته پیشنهادی که به ایران ارایه خواهیم کرد را برمی شمارم:
گام اول: میخواهیم با شریک مان به صورت مشترک این بسته را که ارایه شده روی کاغذ نماند و جامه عمل بپوشانیم بستهای که ارایه میشود بسته استاتیکی نخواهد بود، بستهای نیست که پویا نباشد بسته بازی خواهد بود که به مرور زمان و هر چه بیشتر پیش برویم و بر اساس نیاز المانهای جدیدی گنجانده خواهد شد.
گام دوم: ما به مرور زمان با وضع تحریمهای جدید شرایط جدیدی ایجاد خواهیم کرد و این بسته را بنا به شرایطی که دو طرف برای استمرار همکاری نیاز دارند، تنظیم خواهیم کرد. این بسته بسیار بسته جالبی برای دوستی و شراکت و یادگیری مشترک برای مقابله با خطراتی که از بیرون متوجه این همکاری است و از این طریق یقین بدانید که یک فرهنگی برای همکاریها و کارهایی که به صورت مشترک است ایجاد خواهد شد و در سایه این بسته گامهای دیگر در همکاریهای دو جانبه ایران همکاریهایی در حوزههای خاص با تاثیر منطقهای با هر کشور اضافه خواهد شد.
مجری: جملهای را ظریف در هتل کوبورگ به مسئول مذاکرات هسته ای از سمت اتحادیه اروپا گفتند هیچ وقت یک ایرانی را تهدید نکنید این جمله را شنیدهاید؟
سفیر: شنیدهام.
مجری: من فکر میکنم آقای ترامپ این جمله را نشنیده؟ شما چه طور فکر میکنید؟
سفیر: من از طرف آقای ترامپ نمیتوانم صحبت کنم.
انتهای پیام